Hoofdredacteur Cees van Lotringen (links op de foto), die samen met uitgever Jasper Staring mede-oprichter is van het in 2008 opgerichte Fondsnieuws, maakte dat gisteren bekend op het Fondsevent, dat zijn 14e editie beleefde.  'We doen dat omdat we al langer vinden dat Fondsnieuws de lading niet meer zo goed dekt van wat we doen. Toen we in 2008 begonnen, voerden producten zoals beleggingsfondsen nog de boventoon, maar al enige jaren gaat het vooral om de toegevoegde waarde die ervaren en hoog opgeleide beleggingsexperts en consultants hun klanten kunnen bieden: investment officers dus', zo legde van Lotringen aan het aanwezige publiek uit.    Van Lotringen en Staring lichtten toe dat Fondsnieuws in 2018 onder de naam Investment Officer in België is begonnen. In 2020 is het platform ook in Luxemburg gestart. In ieder land staat de eigen specifieke dynamiek in de sector centraal. Lokale redacteuren maken unieke, eigen verhalen op basis van lokale specialisten en beslissers in de voertaal van het land: Nederlands in Nederland, Nederlands en Frans in België en Engels en Frans in Luxemburg. Achter de schermen werken de lokale redacties van de drie websites nauw samen. Naamswijziging met instemming begroet Naast lokale verhalen over de sector, brengt het platform op alle sites bijdragen van kennisexperts en columnisten en daarnaast worden artikelen tussen de drie websites gedeeld die een Europa-brede scope hebben. Daarbij gaat het om analyses over de financiële markten, interviews met strategen, fondsmanagers en economen en berichtgeving over actuele ontwikkelingen op het terrein van wet- en regelgeving.   Vanaf begin 2022 wordt Investment Officer niet alleen de gedeelde naam voor alle websites en uitingen, maar zal het platform bovendien qua look & feel voor alle landen waar de onderneming actief is ook identiek zijn. 'Met dit nieuwe platform beschikken we over de meest geavanceerde mogelijkheden om onze lezers van informatie te voorzien en onze partners in staat te stellen om met onze doelgroep in contact te komen', zegt uitgever Jasper Staring.  De voorgenomen naamswijziging werd op het Fondsevent door vertegenwoordigers van banken, vermogensbeheerders en asset managers met instemming begroet. 

Dat zei van Valentijn van Nieuwenhuijzen in reactie op de vraag hoe het zit met de huidige waarderingen. Samen met Sander Zondag van Obam, Lucas Daalder van BlackRock en Olaf van den Heuvel van Aegon AM sloten ze het Fondsevent 2021 af met een debat over hun marktvisies voor de post-corona periode. ‘Technologie en duurzaamheid zijn de twee grootste stuwende krachten van de huidige economie. Anders dan een pandemie zijn dat blijvende trends. Het is veel slimmer om je beleggingsstrategie daar op te funderen dan op eventuele nieuwe varianten van het covid virus, veranderende supply chains en geopolitiek ontwikkelingen. Die elementen zijn veel lastiger uit te pluizen.‘ Nieuwenhuijzen voegde daaraan toe niet te zullen schrikken van een correctie te zijner tijd. Aandelen blijven hoe dan ook aantrekkelijk volgens hem. ‘Zolang het in de obligatiemarkten niet misgaat zie ik niets gebeuren in de aandelenmarkt.’ In die analyse kon ook Sander Zondag zich vinden. ‘Je hoeft niet heel diep te graven om te ontdekken hoe aantrekkelijk veel aandelencategorieën nu zijn. De meeste andere asset classes vallen daarbij in het niet.’ Hoe aantrekkelijk is China? Blackrock kijkt als het gaat om beleggen in China naar de lange termijn, aldus Daalder. ‘Men weet dat Chinese beurzen te maken hebben met hogere volatiliteit, maar China is op de lange termijn een groeipool.’ Van het Evergrande debacle ligt Daalder dan ook niet wakker. ‘Het is een logisch gevolg van het Chinese beleid waarbij alles centraal opgelost dient te worden. Wij geloven dat het spillover effect beperkt zal blijven.’ Ook Nieuwenhuijzen is positief over China. ‘Met een land als China moet je in gesprek blijven. Als je bijvoorbeeld op basis van duurzaamheidscriteria niet meer daar wilt investeren verlies je ook de mogelijkheid om de transitie de goede kant op de sturen. Hele scherpe uitsluitingscriteria klinken in principe heel duurzaam, maar het is de vraag of de wereld daar duurzamer van wordt. Deglobalisering Zondag is minder overtuigd van China als groeiwonder. Volgens hem is het land te veel op kredietgedreven groei gericht. Daar komt bij dat bepaalde industrieën heel ver zijn gemondialiseerd terwijl we in een tijd leven waarbij we juist minder afhankelijk willen worden van andere landen. 70 procent van de chipproductie bijvoorbeeld speelt zich af in Azië. Dat is enorm strategisch geworden allemaal. Van den Heuvel erkent dat probleem. Volgens hem moeten beleggers goed nadenken over de toekomst van supply chains. ‘Globalisering ging jarenlang heel goed. We zien nu de afgelopen vijf a zes jaar dat er sprake is van de-globalisering. Landen willen meer zelf produceren en de controle terugkrijgen.’ ‘Daar komt bij dat we, met uitzondering van Afrika, wereldwijd te maken krijgen met een krimpende beroepsbevolking. Dat maakt dat economische groei en dus ook winstgroei onder druk komt te staan. Uiteindelijk is het geen groei, maar een verdelingsprobleem. Oplopende schulden Ook over de oplopende schuldenberg maken de CIO’s zich niet al teveel zorgen. Volgens Daalder bestaat het schuldenprobleem al heel lang. ‘Kijk naar Japan, daar zie je hoge schulden maar zolang die gefinancierd zijn door interne financierders is er niets aan de hand. Maar als belegger kun je beter investeren in sectoren die geen schulden nodig hebben om te floreren. Als een crisis komt zit je daar veiliger’, aldus Daalder. Volgens Nieuwenhuijzen zijn er genoeg denkbare scenario’s waarbij je als land uit de schuldenlast kunt groeien. ‘Japan zit al dertig jaar in diezelfde schuldenstorm, daar lijkt vooralsnog weinig aan de hand. Het risico is dat we het vertrouwen verliezen. Voornamelijk landen die afhankelijk zijn van buitenlandse financierders zoals Italië en Griekenland hebben daar last van.’ Inflatie Behalve Daalder zijn de CIO’s niet van mening dat inflatie langdurig hoog zal zijn. Volgens Daalder zijn de-globalisering, het ruime financieringsbeleid van centrale banken en inflatieverwachtingen drie belangrijke indicatoren op basis waarvan men kan verwachten dat er langdurige hogere inflatie zal blijven komende jaren. Nieuwenhuijzen is van mening dat actoren die nu de inflatie laten oplopen zoals bottlenecks in supply chains van voorbijgaande aard zijn. ‘Het grootste deel van de economie zal zich snel herstellen’, aldus Nieuwenhuijzen.   Consumentenbestedingen worden in de VS al uitgesteld volgens Van den Heuvel. ‘Dat gaat die inflatie drukken. Sommige onderdelen van de economie schieten soms omhoog zoals je ziet bij olie en gas, maar als dat tot enkele sectoren beperkt blijft is er helemaal geen probleem. Meer achtergronden over het Fondsevent: Fondsnieuws wijzigt naam in Investment Officer  Fondsevent: robot rukt op in de financiële sector 

Het nieuws van de verkoop van NN IP aan Goldman Sachs Asset Management dreunt in de sector nog altijd na. Behalve het verlies van weer een Nederlandse asset manager, kijken partijen ook naar de mogelijk voor hun positieve effecten van die verkoop. Bijvoorbeeld: komen de door NN IP gerunde mandaten misschien (deels) opnieuw op de markt?  Bas NieuweWeme, de in 2019 aangetreden topman van Aegon Asset Management, laat zich daar niet over uit. Hij licht in een interview in het kader van de podcast-serie "Masters in Finance" vooral de strategische afwegingen toe die de top van het Aegon-concern heeft gemaakt, waarvan NieuweWeme als bestuurslid ook deel van uitmaakt.    Noemde NN-topman David Knibbe twee redenen voor de verkoop van NN IP, namelijk het productpalet van de manager en de solvabiliteitseisen die de toezichthouder stelt, NieuweWeme brengt een diametraal tegenovergesteld verhaal. Van de ruim 460 miljard dollar aan beheerd vermogen van Aegon AM, wordt niet meer dan een derde gerund voor het boek van de verzekeraar. Voor NN IP is dat in relatie tot NN Group substantieel meer. 'Dat betekent dat onze positie ten opzichte van het moederbedrijf heel gezond is. Daardoor kunnen wij op eigen benen staan, we hebben namelijk veel externe klanten.'  NieuweWeme erkent dat bijvoorbeeld levensverzekeringen in de komende tijd kunnen expireren (mede door de vergrijzing), maar dat Aegon dat weet te compenseren door veel verschillende soorten verzekeringen en aangesloten bedrijven (Affiliates). 'Bovendien is de pensioenmarkt sterk in beweging. Zij gaat van Defined Benefit naar Defined Contribution. Wij zijn goed gepositioneerd met een sterke fiduciair beheer propositie en hebben in dat licht een strategisch partnership met Stap, de grootste apf. Daarnaast hebben we een PPI, die we via Aegon Cappital runnen, zodat we denken dat we de afname van flows kunnen compenseren.'  Aegon Asset Management heeft van het moederbedrijf de opdracht meegekregen om in de zogenoemde third party distribution sterk te groeien. 'En dat lukt ook. Voor het negende jaar op rij hebben wij een positieve netto-kasstroom van externe klanten. Dat is voor een actieve manager, in deze markten, een goed resultaat.' Over de eerste zes maanden van 2021 was de instroom volgens NieuweWeme vier keer zo hoog als in  12 maanden vorig jaar.  Blockbuster China  Eén van de deelmarkten die er qua instroom uitspringt is China. Daar werkt de asset manager sinds 12 jaar samen met een Chinese partij in de joint venture Aegon-Industrial Securities Fund Management Co (AIFMC) . Aegon brengt daar onder meer kennis over risicomanagement, compliance en duurzaamheid in, en de Chinese partner stelt zijn ongekend grote (distributie)netwerk open. Resultaat is meer dan 80 miljard dollar aan assets, hetgeen bijna een verdubbeling is ten opzichte van eind 2019. Inmiddels heeft Aegon AM ook een vergunning gekregen om met een eigen bedrijf de markt op te gaan. Dat wordt gedaan met een wereldwijd duurzaam aandelenfonds, waarvoor men - in eerste aanleg - 50 miljoen van de toezichthouder mag ophalen.  Private markets  Voor de langere termijn ziet NieuweWeme, net zoals concurrenten, veel mogelijkheden op het terrein van private markets. Specifiek voor Aegon AM noemt hij drie thema's: alternative fixed income, real assets en maatschappelijk verantwoord beleggen voor vastrentend en aandelen.  In dat kader noemt hij expliciet twee producten, die ontwikkeld worden mede dankzij de hulp van het moederbedrijf. Zo ontwikkelt de asset manager  MKB-leningen, in samenwerking met de grootbanken. Daar was een aanvullende lening nodig, waarvoor recent 300 miljoen euro is opgehaald in de Nederlandse markt bij 16 externe institutionele partijen. Daarnaast worden in 2022 twee private fixed income producten gelanceerd: de ene voor trade finance en de andere voor insurance private debt. 'De verzekeraar doet voor 500 miljoen euro mee, en dan bieden we het aan via third party distribution. Dat Aegon zelf mee doet en risico neemt, vinden externe klanten aantrekkelijk.' 'Dat is het eerste dat ik ga veranderen'  Onder leiding van Bas NieuweWeme is in 2019 de organisatie op de schop genomen. Deze is nu wereldwijd georganiseerd, met drie thuismarkten: Nederland, Verenigd Koninkrijk en Verenigde Staten. De 460 miljard dollar wordt beheerd door 370 beleggers, die onder fiduciair management of één van de vier beleggingsplatforms vallen: vastrentend, real assets, aandelen en multi-assets. 'Door het wereldwijd bij elkaar te brengen, behalen we schaalvoordelen en voorkomen we "duplication of effort".' NieuweWeme vertelt dat hij het in zijn tijd bij een vorige werkgever 'altijd een doorn in het oog vond' hoe inefficiënt zo'n regionaal opgezette organisatie was. 'Dat was niet in het klantbelang, maar daarbij werd gedacht aan de winst- en verliesrekening van de regio. "Dat is het eerste dat ik ga veranderen, als ik ooit de baas mag zijn", dacht ik,' zegt Bas NieuweWeme in de podcast. 

Het PEPP van de ECB, aangevoerd door Christine Lagarde (foto), dat in omvang ongeveer gelijk is aan de maandelijkse opkopen van de Fed, wordt afgebouwd. Ondertussen maakt de Bank of England zich zorgen over de hoog blijvende inflatiecijfers van 4 procent en begint zelfs te praten over het verhogen van de rente.  Economie en liquiditeit (van centrale banken) zijn twee communicerende vaten. Een economische terugval wordt gecompenseerd met geld van de centrale bank en op het moment dat de economie weer op haar eigen benen kan staan, wordt het tijd om geld van de tafel te nemen. De grote stap van deze drie centrale banken is alleen mogelijk omdat het economisch voor de wind gaat. Centrale bankiers beginnen zich ook voor het eerst zorgen te maken over inflatie en de gevolgen van de lage rente op de financiële stabiliteit. Tot voor kort was inflatie tijdelijk Tot voor kort was inflatie immers een tijdelijk fenomeen en gaven centrale banken het signaal dat de rente nog veel langer laag bleef. Vorige week was de Noorse centrale bank de eerste westerse centrale bank die de rente met een kwart procent verhoogde en Noorwegen zit niet in een totaal andere positie dan veel westerse landen.  Ook Powell moest vorige week toegeven dat de inflatie hoger en hardnekkiger was dan de eerdere prognoses van de Federal Reserve. Het Federal Open Market Committee (FOMC) is nu ook onzekerder over de vooruitzichten omtrent de inflatie, gezien de grote spreiding in inflatieprognoses van de verschillende leden. Opvallend zijn de snel stijgende inflatieverwachtingen in de eurozone. Op basis van een vergelijking van de Duitse tienjaars obligatie met een Duitse inflation-linked obligatie ligt die inflatieverwachting nu boven de 1,6 procent. De laatste keer dat de inflatieverwachtingen in Duitsland boven de 1,6 procent uitkwamen was in 2013. Mogelijk vreest de markt de komende Duitse coalitie waarin socialisten en groenen meer geld gaan uitgeven.  Er zit nog veel pijn in de pijplijn Er zit nog steeds veel inflatie in de pijplijn. De transportkosten over zee zijn vervijfvoudigd, evenals de Europese prijzen voor aardgas. De tekorten aan semiconductors worden eerder groter dan kleiner, een probleem dat waarschijnlijk pas in 2023 is opgelost. Dit zijn zaken die een centrale bank moeilijk kan voorzien. Dit jaar blijkt de impact van het weer op de inflatiecijfers erg groot, nog even afgezien af dit samenhangt met de klimaatcrisis. De extreme droogte in grote delen van China en Brazilië zorgden voor een tekort aan water bij waterkrachtcentrales waardoor beide landen massaal vloeibaar gas importeren en er niets meer overbleef voor Europa. In de Verenigde Staten zorgt de droogte voor hogere prijzen van agrarische grondstoffen. De afgelopen veertig jaar werd elk jaar met een recorddroogte vrijwel altijd gevolgd door jaren met normale of zelfs bovengemiddelde neerslag, maar er zijn toenemende zorgen dat de invloed van de klimaatcrisis voor een nieuwe ‘Dust bowl’ in de Verenigde Staten zal zorgen. Centrale bankiers nemen het weer niet mee in hun inflatieverwachtingen. Bovendien zijn voedsel en energie geen onderdeel van de kerninflatie. Maar voedsel en energie zijn juist wel twee componenten waarbij de prijs vaak niet de bepalende factor is voor de vraag, maar ook niet voor aanbod. Mensen moeten toch eten en de kachel moet branden. Stijgende energieprijzen en acute tekorten hebben ook een negatief effect op de economische groei, niet het moment voor een centrale bank om de rente te verhogen. Het dilemma voor de centrale bankier wordt alleen maar groter. Er is ook een tekort aan personeel. Hoewel er minder mensen aan het werk zijn dan voor de coronacrisis lijkt het wel of veel mensen niet meer aan het werk willen. Voor een deel is dit waarschijnlijk de babyboomgeneratie die de coronacrisis heeft aangegrepen om vervroegd met pensioen te gaan. Voor een ander deel komen er minder mensen uit het onderwijs vanwege de vele vertragingen als gevolg van corona. Het komt ook door de sterke groei van de bedrijvigheid, eigenlijk dankzij corona. Meer vacatures dan werklozen De noodzaak van bedrijven om zich aan te passen door te innoveren heeft gewerkt. Er staan meer vacatures uit dan er werklozen zijn. Op zo’n moment is het eenvoudiger om een hoger loon te vragen, al was het alleen maar als compensatie voor de stijgende prijzen.  De start van de verkrappingscyclus zal op korte termijn weinig tot geen effect hebben op de stijgende inflatie. De impact op de prijzen van diverse activa op korte termijn zijn wellicht groter. Zo koopt de Federal Reserve elke maand een grote pluk mortgage-backed securities, maar de Amerikaanse huizenmarkt hoeft toch echt niet meer gestimuleerd te worden. Ook in Europa hebben lage rentes geleid tot hogere prijzen voor financiële activa, maar het zal wel even duren voordat dit draait. Het verleden leert dat de eerste helft van de verkrappingscyclus helemaal zo slecht niet is voor de aandelenmarkt. Het is immers een combinatie van goed nieuws: de rente is historisch nog altijd laag en de economie trekt aan. Pas in de tweede helft van de verkrappingscyclus remt het beleid de economische groei en raken de hogere rentes ook de waardering. Het is de vraag of het zover komt, gelet op de gewijzigde monetaire doelstellingen waarin centrale bankiers massaal Keynes omarmen, met als mogelijk gevolg een inflatie die nog wat langer hardnekkig hoog zal blijven. Han Dieperink is zelfstandig belegger, consultant en kennisexpert van Fondsnieuws. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co. Hij is thans actief als chief commercial officer bij Auréus Vermogensbeheer. Dieperink geeft zijn analyse en commentaar op economie en markten. Zijn bijdragen verschijnen op dinsdag en donderdag.

Dat zei Richard van Hooijdonk maandag tijdens het Fondsevent. De trendwatcher signaleerde dat de toekomst vraagt om meer vrouwelijke eigenschappen in het management. ‘Een goede leider is een man of vrouw die de beste vragen stelt, een leider hoeft niet alles zelf te weten.’ Met het oog op de Omega-generatie, die over een paar jaar de helft van de werkende bevolking zal uitmaken, stelde Van Hooijdonk bovendien voor aan leiders om allemaal een 24-jarige persoon naast zich te hebben. ‘Op kritieke posities moet je twee generaties laten besturen. Dat helpt een bedrijf versnellen.’ Veranderende businessmodellen Die snelle omwenteling is volgens de futurist nodig, aangezien de toekomst snel dichtbij komt. Eén waarin herhalende, voorspelbare taken worden overgenomen door robots. 80 procent van de taken is van dit kaliber - 70 procent in de financiële sector. ‘Robots en machines geven geen reacties, ze maken een beslissing - mensen kunnen dat minder goed.’ Van Hooijdonk schetst een wereld met veranderende businessmodellen, eentje waarin havens plaatsmaken voor constant rondvarende megaschepen, waarbij drones pakketten naar de juiste plekken brengen. Dat soort veranderingen vragen om andere eigenschappen en vaardigheden van personeel, ze moeten coalities kunnen vormen en ecosystemen kunnen bouwen.  Lange termijn snel dichtbij Van Hooijdonk was niet de enige die waarschuwde voor versnelling. Willem Schramade, adviseur in duurzame financiering, benadrukte in zijn presentatie over het klimaat dat de energietransitie sneller gaat dan we misschien denken. ‘De lange termijn komt snel dichtbij.' De kunst is om goed door de transitie heen te navigeren, aangezien volgens Schramade de zwakke broeders zullen afhaken, terwijl de sterke bedrijven zichzelf opnieuw uitvinden. De energietransitie vraagt volgens hem om investeringen van bedrijven, maar ook om begrip van mechanismen. ‘Ga dieper kijken: wat doet een CO2-belasting met de concurrentiepositie van een bedrijf. Komt het überhaupt in de vorm van belasting?’ Over de wisselwerking tussen mens en machine zei hij dat data super belangrijk zijn en blijven, maar dat de mens mét machine sterker is dan alléén de mens of alléén de machine. ‘Ga zelf zoeken naar data, want machines zelf weten niet wat belangrijk is. Ga voorbij ratings, zorg dat je het snapt.’ Volledig subjectief Een mooie les kwam nog van Ayca Szapora, die waarschuwde dat je als mens veel aannames maakt, die niet per se kloppen. ‘Je ziet de wereld niet zoals die is, maar zoals jij bent’, aldus de neurowetenschapper. ‘De werkelijkheid die we buiten ons zien, bestaat alleen in ons brein. Wat je waarneemt en denkt, is volledig subjectief.’ Szapora legde uit dat je brein slechts 2 procent van je massa beslaat, maar 25 procent van je energie verbruikt. ‘Daarom is het constant opzoek naar nieuwe manieren van energie besparen. Dat is de reden dat we denken in patronen. Meer dan 99 procent van ons gedrag is onbewust aangestuurd, slechts 1 procent bewust.’ Meer achtergronden over Fondsevent: Fondsnieuws wijzigt naam in Investment Officer  Fondsevent: hoe CIO's denken over schulden en inflatie 

Dat zei Richard van Hooijdonk maandag tijdens het Fondsevent. De trendwatcher signaleerde dat de toekomst vraagt om meer vrouwelijke eigenschappen in het management. ‘Een goede leider is een man of vrouw die de beste vragen stelt, een leider hoeft niet alles zelf te weten.’ Met het oog op de Omega-generatie, die over een paar jaar de helft van de werkende bevolking zal uitmaken, stelde Van Hooijdonk bovendien voor aan leiders om allemaal een 24-jarige persoon naast zich te hebben. ‘Op kritieke posities moet je twee generaties laten besturen. Dat helpt een bedrijf versnellen.’ Veranderende businessmodellen Die snelle omwenteling is volgens de futurist nodig, aangezien de toekomst snel dichtbij komt. Eén waarin herhalende, voorspelbare taken worden overgenomen door robots. 80 procent van de taken is van dit kaliber - 70 procent in de financiële sector. ‘Robots en machines geven geen reacties, ze maken een beslissing - mensen kunnen dat minder goed.’ Van Hooijdonk schetst een wereld met veranderende businessmodellen, eentje waarin havens plaatsmaken voor constant rondvarende megaschepen, waarbij drones pakketten naar de juiste plekken brengen. Dat soort veranderingen vragen om andere eigenschappen en vaardigheden van personeel, ze moeten coalities kunnen vormen en ecosystemen kunnen bouwen.  Lange termijn snel dichtbij Van Hooijdonk was niet de enige die waarschuwde voor versnelling. Willem Schramade, adviseur in duurzame financiering, benadrukte in zijn presentatie over het klimaat dat de energietransitie sneller gaat dan we misschien denken. ‘De lange termijn komt snel dichtbij.' De kunst is om goed door de transitie heen te navigeren, aangezien volgens Schramade de zwakke broeders zullen afhaken, terwijl de sterke bedrijven zichzelf opnieuw uitvinden. De energietransitie vraagt volgens hem om investeringen van bedrijven, maar ook om begrip van mechanismen. ‘Ga dieper kijken: wat doet een CO2-belasting met de concurrentiepositie van een bedrijf. Komt het überhaupt in de vorm van belasting?’ Over de wisselwerking tussen mens en machine zei hij dat data super belangrijk zijn en blijven, maar dat de mens mét machine sterker is dan alléén de mens of alléén de machine. ‘Ga zelf zoeken naar data, want machines zelf weten niet wat belangrijk is. Ga voorbij ratings, zorg dat je het snapt.’ Volledig subjectief Een mooie les kwam nog van Ayca Szapora, die waarschuwde dat je als mens veel aannames maakt, die niet per se kloppen. ‘Je ziet de wereld niet zoals die is, maar zoals jij bent’, aldus de neurowetenschapper. ‘De werkelijkheid die we buiten ons zien, bestaat alleen in ons brein. Wat je waarneemt en denkt, is volledig subjectief.’ Szapora legde uit dat je brein slechts 2 procent van je massa beslaat, maar 25 procent van je energie verbruikt. ‘Daarom is het constant opzoek naar nieuwe manieren van energie besparen. Dat is de reden dat we denken in patronen. Meer dan 99 procent van ons gedrag is onbewust aangestuurd, slechts 1 procent bewust.’

Dat zegt Sander Bus, managing director en co-hoofd van het credit team bij Robeco, in een gesprek met Fondsnieuws. Bus maakt zich als lange termijn belegger zorgen over de exorbitante toestroom van kapitaal naar de meest risicovolle bedrijfsobligaties, de zogenoemde junkbonds. Daarbij renderen staatsobligaties in veel gevallen zelfs negatief. In “the search for yield” komen obligatiebeleggers nu uit bij high-yield waardoor ook daar de rendementen dalen. Vorige week daalde het rendement op de ICE BofA-index van Europese high-yield obligaties tot 2,34 procent, waarmee kopers voor het eerst betalingen hebben geaccepteerd die lager zijn dan het inflatieniveau in de eurozone. In augustus bereikte deze nog een piek van 3 procent, het hoogste niveau in tien jaar, aldus de Financial Times. Te lage risicovergoedingen Volgens Bus is de high-yield markt niet meer wat het is geweest. ‘Vroeger kon je in deze risicovolle hoek van de markt nog 8 tot 9 procent rendement behalen. De rendementen liggen nu op een all-time low. De spreads van het high-yield segment bewegen zich op ongeveer 300 basispunten boven staatsobligaties. Als je inzoomt op die drie procent zie je dat de dispersie heel erg laag is. Het grootste deel van de obligaties handelt binnen 100 basispunten van het indexgemiddelde.’ Beleggers maken dus in mindere mate een onderscheid tussen de hoogte van de vergoeding die ze verlangen van bonds met verschillende karakteristieken. Volgens Bus is dat uitzonderlijk want het high-yield segment kent doorgaans een verhoogde kans op faillissementen. Voor de risicovollere bedrijfsobligaties bestaan er drie kredietratings, BB, B en CCC. Gemiddeld gaat van de bedrijven met een kredietwaardigheid van CCC 50 procent failliet binnen vijf jaar. Toch handelt de gemiddelde prijs van dat segment tegenwoordig boven de nominale waarde (Par value) van de obligaties. ‘Men weet dat als het gemiddelde failissementscenario uitkomt, dat er dan op de helft van die bedrijfsnamen geld verloren zal worden binnen vijf jaar. Dat hoeft geen probleem te zijn voor beleggers zolang de verliezen gecompenseerd kunnen worden door de winnaars. Maar het is echt link om in het hoogste risicosegment te blijven zitten met het idee dat het nog wel een half jaar goed zal gaan’, aldus Bus. Het kantelpunt ‘Er komt altijd wel een keer een draai in de markt’, stelt Bus. Een bullmarkt waarin te makkelijk krediet wordt verleend aan zwakkere bedrijven legt de kiem voor een periode met meer faillissementen. ‘Dat scenario is onvermijdelijk en dat zou beleggers nu toch voorzichtiger moeten maken.’ 'We leven in een wereld van financiële repressie waarbij centrale banken de rentes extreem laag houden om de economie aan te wakkeren en te streven naar volledige werkgelegenheid. Als fixed income belegger wordt het door die lage rente steeds lastiger om de inflatie – die centrale banken bewust naar hoger niveau proberen te tillen - te compenseren.’ Bus vervolgt: ‘als belegger moet je volgens mij aan de staartrisico’s denken. Je kunt beter te vroeg op safe spelen dan te lang blijven zitten. Een optie is beleggen in bedrijfsobligaties met een BB-rating. Daar is het percentage faillissementen lager, maar de spread is ook lager. Als je goed je werk doet kun je daar als belegger de faillissementen nog vermijden met 1 a 2 procent gemiddelde “default” per jaar.’ Het einde van het neoliberalisme Een thema dat volgens Bus relevant kan gaan worden voor financiële markten is een verschuiving van de dominante politieke stroming weg van neo-liberalisme. ‘Twintig jaar lang zijn de salarissen van de werkende bevolking in ontwikkelde landen nauwelijks gestegen door globalisering en goedkope arbeidskrachten in landen als China. Aandeelhouders hebben daarvan geprofiteerd, maar nu centrale banken niet alleen meer naar inflatie kijken maar ook naar werkgelegenheid zal de factor arbeid een groter deel van de koek gaan pakken. Dat gaat dan ten kosten van de factor kapitaal.’ ‘In China voltrekt zich nu de implementatie van het “Common Prosperity” beleid. Anders dan dat er gekeken wordt naar enkel groei, wordt er gekeken hoe de welvaart verdeeld moet worden. De vraag van de komende tijd wordt: Hoe zorgen we ervoor dat de laagbetaalde arbeidersklasse kan meeprofiteren? Je ziet dat president Biden en zelfs onze eigen VVD dat ook doet. Beleidsmakers willen een antwoord op de vraag, hoe krijgen we de lonen omhoog? Dat is nu nog geen thema omdat de vraag dusdanig sterk is dat bedrijven alle stijgende kosten kunnen doorbelasten. Arbeidskosten worden duurder, maar ook grondstoffen worden duurder. Er zijn tekorten in de hele supply chain. Bedrijven kunnen die kosten nu makkelijker doorbelasten. Je ziet op dit moment dus nog helemaal niet dat de marges lager worden.’  

Doordat markten vooruitkijken, beginnen die berenmarkten doorgaans eerder dan de economische krimp, maar alle recessies van de afgelopen 50 jaar hingen samen met een berenmarkt in aandelen en alle periodes waarin aandelen meer dan 20 procent verloren, met als enige uitzondering die van 1987, kwamen met een recessie. Nu denkt u wellicht, waar gaat dit over? De economie groeit hard dit jaar. We herstellen net van de recessie van vorig jaar, die door de pandemie werd veroorzaakt. De volgende recessie is toch zeker nog een hele poos weg? Hopelijk is dat zo. En ik zou ook zeker niet over een recessie zijn begonnen als iemand anders dat niet had gedaan. De flessenhals Vorige week werden de eerste, in sommige gevallen voorlopige cijfers gepubliceerd over het ondernemersvertrouwen in diverse landen in september. De toonzetting van de rapporten van IHS Markit was helder. Het ondernemersvertrouwen is hoog, hetgeen correspondeert met stevige economische groei, maar zwakt af. De Deltavariant van het coronavirus is een van de boosdoeners, maar de logistieke verstoringen in de mondiale economie zijn het belangrijkst. De meest toonaangevende index van ondernemersvertrouwen in Europa is die van het Duitse Ifo-instituut. Volgens hun cijfers is het Duitse ondernemersvertrouwen in september voor de derde maand op rij gedaald. In het begeleidende commentaar schrijft Ifo dat in de industrie sprake is van een “Flaschenhals-Rezession”.  De harde cijfers over de industriële productie in Duitsland maken duidelijk wat het Ifo bedoelt. Ondanks de krachtige opleving van de bestedingen daalt de industriële productie. In juli – dit soort cijfers loopt helaas altijd wat achter – lag het productieniveau 2 procent onder dat van eind vorig jaar. Dat ligt niet aan een gebrek aan kopers. De orderportefeuilles zijn juist uitstekend gevuld. De maandelijkse orderinstroom is sinds eind vorig jaar met 12 procent toegenomen. Productie en orders lopen al sinds medio 2020 uiteen. De bedrijven kunnen niet leveren. Dat komt doordat ze de benodigde materialen en andere onderdelen zelf niet geleverd krijgen. Het mondiale tekort aan chips beperkt vooral de autoproductie, die in Duitsland een groter deel van de totale productie uitmaakt dan elders. Maar de logistieke problemen beperken zich geenszins tot de automobielsector. Twee prangende kwesties Wat mij betreft zijn er twee prangende kwesties. De eerste betreft de ontwikkeling van de orders. Tot nog toe lieten afnemers zich niet ontmoedigen door de leveringsproblemen. Ze bleven orders plaatsen. Maar ja, waarom zou je dat doen als je toch niet geleverd krijgt? Volgens het commentaar bij de Ifo-enquête verzwakt de orderinstroom momenteel. Dat is misschien een eerste waarschuwingssignaal. En als Duitsland geteisterd wordt door een “Flaschenhals Rezession”, waarom zou die zich niet naar andere landen verspreiden? De tweede prangende kwestie is waarom die logistieke verstoringen maar voort blijven duren. De hogere inflatie is een direct gevolg. Centrale bankiers roepen in koor dat de hogere inflatie tijdelijk is. Het idee daarachter is dat de logistieke verstoringen tijdelijk zullen zijn. Dat lijkt ook logisch. Immers de hogere prijzen zouden een toename van het aanbod moeten uitlokken, waardoor het evenwicht hersteld wordt op een prijsniveau zoals dat zich voor de pandemie voordeed. Die logisch te verwachten aanpassing komt evenwel maar niet op gang. Het lijkt er eerder op dat de verstoringen eerder erger worden.  Ik wil niet negatief overkomen. Maar beleggers moeten altijd blijven nadenken over de risico’s die ze lopen. Nu de beurs fors is opgelopen, volgens diverse maatstaven waarderingen hoog zijn in historisch perspectief en de traditioneel voor aandelenmarkten meest uitdagende tijd van het jaar aanbreekt, kan het geen kwaad alert te zijn. Als dan het R-woord plots voorbijkomt, moet je helemaal op je qui-vive zijn. Han de Jong is voormalig hoofdeconoom van ABN Amro. Hij schrijft wekelijks voor Fondsnieuws over (de gevolgen van het coronavirus voor) economie en markten. Meer informatie over zijn visie kunt u lezen op Crystal Clear Economics.  

Het antwoord dat de minister van Financiën, Wopke Hoekstra (foto), begin september naar het parlement stuurde, bergt klaarblijkelijk voldoende overtuigingskracht in zich om de senatoren van de Eerste Kamer ervan te overtuigen dat ze dit wetsvoorstel in de zitting van morgen wel met een hamerslag af kunnen doen. En dan te bedenken dat de Raad van State, het hoogste adviesorgaan van de regering, eerder dit jaar een negatief advies gaf over het wetsvoorstel. De Raad van State zei indertijd dat 'deze zaak een afzonderlijke en hernieuwde afweging ten gronde verdient'.  Minister Hoekstra had slechts zeven A4-tjes nodig (zie bijlage), in antwoord op vragen van de VVD en de FvD-fractie, om de plooien glad te strijken.  De kwestie handelt om een Europese richtlijn, die een Europees prudentieel kader schept voor beleggingsondernemingen. In het verlengde van deze richtlijn heeft het ministerie van Financiën een wetsvoorstel Implementatiewet aan het parlement voorgelegd. Daarin is in tegenstelling tot het Europese kader bepaald dat de prudentiële regels ook van toepassing moeten zijn op beheerders van beleggingsinstellingen en icbe's, zoals beleggingsmaatschappijen of beleggingsfondsen, voor zover zij beleggingsdiensten verlenen. Deze gelijkschakeling is ingegeven door het feit dat zij dezelfde diensten verlenen en wordt ook afgedwongen in de voorlopers van de Wet op het financieel toezicht (Wft).  Volgens de belangenvereniging Dufas heeft de reikwijdte waarvoor het ministerie van Financiën heeft gekozen bij zijn wetsvoorstel tot gevolg dat de concurrentiepositie van Nederlandse asset managers aangetast zou kunnen worden bij het binnenhalen van bij voorbeeld (fiduciaire) mandaten. Want door deze gelijkschakeling gaan de kapitaaleisen voor Nederlandse partijen omhoog, waardoor zij mogelijk minder scherpe fees voor hun dienstverlening overeen kunnen komen dan buitenlandse partijen waar die aanvullende kapitaaleisen niet of minder van toepassing zijn.  AIFMD en toezicht DNB-AFM Minister Hoekstra van Financiën laat in zijn antwoord op Kamervragen weten dat ook met betrekking tot de richtlijn AIFMD zal worden uitgegaan van 'gelijkschakeling'.  Een derde punt dat in de Kamervragen door Forum voor Democratie en VVD aan de orde was gesteld, was het feit dat in het wetsvoorstel de rol van DNB verzwaard wordt. Hierdoor is overlap mogelijk tussen AFM en DNB. De kamerleden stellen dat dit tot een stapeling van toezicht door DNB en AFM kan leiden, en dus tot hogere (toezichts)kosten. De regering antwoordt met de opmerking dat er 'van overlap in het toezicht in begisel geen sprake zou moeten zijn'. In de markt vindt men de argumentatie nogal 'simplistisch'. Tegelijkertijd geeft de bewindsman wel toe dat een efficente en effectieve inrichting van het toezicht op beleggingsondernemingen van groot belang is, ter voorkoming van onnodige regeldruk en ter beperking van de kosten die aan het toeizcht zijn verbonden'. Hij stelt dat het 'onderhavige wetsvoorstel daar aan probeert bij te dragen'.  Wetsvoorstel rond UBO leidt 'tot enorme administratieve kosten' De Nederlandse wetgever wijkt niet alleen middels de Implementatiewet af van de interpretatie van de Europese richtlijn die andere EU-lidstaten wel volgen. Ook bij de UBO Trust wetgeving kiest Den Haag met zijn Implementatiewet Registratie voor een afwijkende benadering: het wetsvoorstel brengt met zich mee dat alle beleggers in een gereguleerd fonds voor gemene rekening (FGR) en dit zijn vaak honderden of duizenden particulieren, beheerd door bij voorbeeld Achmea, Kempen, Robeco of NNIP  als uiteindelijke belanghebbenden (UBO) geregistreerd worden in het UBO-register', schrijft belangenvereniging Dufas in een reactie, eerder dit jaar. Volgens de belangenvereniging leidt het tot 'enorme administratieve lasten en hogere kosten'. Volgens Dufas kan de voorgestelde wet het einde betekenen van van de FGR die aan particulieren wordt aangeboden.    Meer achtergronden op Fondsnieuws: Sector vreest concurrentieverlies door nieuwe wet  Kabinet dient omstreden wet rijkenregister in 

Het event, dat al 14 jaar het grootste kennis- en netwerkvent voor vermogensbeheerders, private bankers en investment officers is sinds de eerste editie van 2008, zal dit jaar in het teken staan van onderwerpen als (de)globalisering, ultra-lage rentes, klimaatverandering en de economische en maatschappelijke spanningen die daarmee gepaard gaan. En natuurlijk domineert de vraag welke risicio's en kansen dat voor beleggers betekent.  Het event staat onder dagvoorzitterschap van Rens de Jong en Annette van Soest en trapt af om 10.30 uur in ’t Spant in Bussum. De introductie op het onderwerp komt van trendwatcher Richard van Hooijdonk: radicale technologische veranderingen. Daarna spreekt onder meer duurzaamheidsexpert Willem Schramade en volgen discussies met beleggingsspecialisten van fondshuizen over de energietransitie.  Ook gaan twee kennisexperts van Fondsnieuws, Han de Jong en Bernard ter Haar, met elkaar in debat over wie de sterkste is: markt of staat?  Na de lunch volgen break-outs over themabeleggen, duurzaamheid en search for yield, en gaat ondermeer Ties Dams van het Clingendael Institute in op de toenemende macht en invloed van China. De dag wordt afgsloten met een discussie met vier CIO’s en een borrel.  Het event is mede mogelijk gemaakt door Actiam, Aegon Asset Management, BlackRock, BNP Paribas Asset Management, Invesco, NN Investment Partners, Obam Investment Management, PGIM Investments, Pictet Asset Management, Wellington Asset Management,  Als u tot de doelgroep behoort van mensen die werkzaam zijn in de wereld van beleggingsdienstverlening, dan kunt u zich hier aanmelden.

Dat zegt Thomas van der Meij van Van Lanschot Kempen. ‘Het voordeel bij de doorberekening van inflatie door infrastructuurbedrijven, is dat dit soort prijsverhogingen vaak contractueel voor meerdere jaren vast liggen. En omdat alle bedrijven in de sector op die manier werken, zullen concurrenten niet zomaar je plek innemen.’ In het 100 miljoen dollar (86 miljoen euro) grote beleggingsfonds met bijna een driejarig track record in beursgenoteerd infrastructuur dat hij medebeheert, is de meest recente aanpassing in de asset allocatie, een uitbreiding van de posities in tolwegen, transportbedrijven en bepaalde vliegvelden. Een deel van die besluiten hebben de beheerders genomen vanwege de genoemde oplopende inflatie, maar de ontwikkelingen rondom corona spelen ook een grote rol.  De pandemie drukte eerder op de koersen van veel luchthavens en transportbedrijven, terwijl het digitale infrastructuurbedrijven aan koerswinst hielp. Van der Meij: ‘In de zomer van 2020 waren de koersen van transportbedrijven wel erg hard gedaald door de gevolgen van corona, waardoor wij na de zomer wat risico zijn gaan toevoegen. We zaten al in tolwegen, maar hebben die positie uitgebreid met de gedachte dat mensen weer meer zouden gaan reizen zodra de grenzen weer openden.’  ‘Het herstel bij vliegvelden volgde, al was er een significant verschil tussen Europese locaties. Terwijl de Griekse luchthaven nog maar minder dan 20 procent onder het volumeaantal van 2019 zat in augustus dit jaar, was dat verschil bij Charles de Gaulles en Heathrow nog meer dan 50 procent. Wij hebben in het begin gekozen voor vliegvelden met veel korte-afstandvluchten, omdat familiebezoek als eerste op gang kwam. En voor sommige opkomende landen, aangezien het toerisme daar eerder op gang kwam.’ Energietransitie Als thema voor het komend jaar zet Van der Meij in op de energietransitie. Dat doet hij niet via “pure players”, maar via geïntegreerde nutsbedrijven. ‘Dat soort bedrijven krijgt niet de aandacht die het verdient. Veel beleggers kijken hoe schoon een bedrijf vandaag is, in plaats van in de toekomst. Veel nutsbedrijven investeren wel in de energietransitie, maar hebben ook fossiel. Wij geloven dat hoogspanningsnetwerken van cruciaal belang zijn om de energietransitie mogelijk te maken. Ik verwacht daar hoge rendementen.’ De fondsbeheerder legt die uitspraak uit aan de hand van een positie in het duurzame energiebedrijf Orsted, een bedrijf waar het fonds voorheen wel een positie in had, maar nu niet meer. ‘De koersen van verschillende Amerikaanse nutsbedrijven die onshore windparken beheren zijn veel minder sterk gestegen, omdat ze ook minimale exposure naar kolen en gas hebben. Uiteindelijk wordt dat vervangen door schone energie, maar dat gaat niet over één nacht ijs. Voor ons is het belangrijk dat het management een breder beeld houdt. Dus dat zij de centrales en uitstoot wil afbouwen en vervangen, maar ook plannen maakt hoe werknemers kunnen her-integreren en de energierekening voor particulieren niet te hard laat oplopen.’ ‘Beleggen in de energietransitie is vooruitkijken’, vindt hij. ‘Goed om in schone energie te beleggen, maar wij geloven dat je beter kunt samenwerken met de bedrijven die een verschil kunnen maken doorde CO2-uitstoot te verlagen. Een belangrijke voorwaarde voor ons is wel dat een bedrijf zich heeft gecommitteerd aan het Parijs-akkoord, mee wil streven naar net-zero.’ Infra als hoofdmoot Een andere belangrijke voorwaarde voor een positie in het fonds, is dat een bedrijf ten minste 70 procent van haar activiteiten besteedt aan infrastructuur. Lastig daarbij is volgens de beheerder wel dat de definitie van beursgenoteerd infrastructuur per belegger of klant kan verschillen. ‘Wij zijn redelijk strict in de drie richtingen die we onderscheiden: transport, digitale infrastructuur en energie. Een tolwegbedrijf kan naast het beheer van de weg gerust daarnaast een constructie-tak hebben om de tolweg uit te breiden, maar dat mag voor een positie in ons fonds niet meer dan 30 procent kasstroom opleveren. De hoofdmoot moet transport zijn.’ Sinds de start in 2019 heeft het fonds een geannualiseerd rendement van bijna 13 procent per jaar gehaald. ‘Voor de sector aantrekkelijk’, constateert Van der Meij. ‘Als je door de cycle heen belegt, moet je voor beursgenoteerd infrastructuur een hoog enkelcijferig of laag dubbelcijferig rendement moeten kunnen halen. We zitten keurig aan de bovenkant van de range.’ In absolute zin haalde het fonds in 2019 een netto rendement van ruim 28 procent en in 2020 een rendement van bijna -7 procent. Van der Meij: ‘2020 was door Covid een moeilijker jaar, absoluut. Maar als je relatief kijkt, hebben we het enorm goed gedaan. Ruim 500 basispunten outperformance na kosten dat jaar. Daar ben ik heel content mee.’ Dat het fonds nog relatief kort bestaat, komt omdat de categorie beursgenoteerd infrastructuur nog relatief nieuw is. Begin 2000 was het aanbod nog niet groot genoeg om genoeg spreiding op te bouwen, aldus Van der Meij. ‘De afgelopen vijftien jaar heeft de categorie zich enorm ontwikkeld, in de hoeveelheid beursgangen maar ook in de omvang van bestaande bedrijven. De sector is de afgelopen jaren volwassen geworden, waarmee het ook voor institutionele partijen interessant is geworden.’  

Door het niet-nakomen van de renteverplichting neemt de onzekerheid over een liquiditeitscrisis bij 's werelds grootste projectontwikkelaar met schulden toe. Evergrande had donderdag 83,5 miljoen dollar in New York moeten uitkeren, of moet dat vrijdagmiddag in Hongkong doen. Ingevoerde bronnen zeiden dat er vrijdagochtend in Hongkong nog geen betaling was ontvangen, zo schrijft The Financial Times vrijdag. Evergrande heeft tot dusverre nog geen verklaring uitgegeven.  De vastgoedgroep heeft een aflossingsvrije periode van 30 dagen, voordat er officieel sprake is van wanbetaling. Beleggers zijn bang dat de problemen bij Evergrande tot een vergelijkbare crisis kunnen leiden als indertijd bij Lehman Brothers. De Amerikaanse zakenbank ging in september 2008 failliet mede door de hypotheekcrisis in de VS. Dat leidde tot een beurskrach in New York en daarna in de rest van de wereld.  De problemen bij het bedrijf zorgden deze week voor wereldwijde koersdalingen op de aandelen- en grondstoffenmarkten. In augustus waarschuwde de projectontwikkelaar publiekelijk voor het risico van wanbetaling na een publieke berisping van Peking. De obligatie, die volgend jaar vervalt, wordt momenteel verhandeld tegen 0,33 per dollar, schrijft de FT. Het gaat om dollarobligaties die vrijdag werden verhandeld tegen ongeveer 30 cent op de dollar, wat een aanzienlijke daling is. In Hiog Kong stond het aandeel 6,7 procent onderuit, wat neerkomt op een daling van 80 procent. Evergrande heeft nog andere deadlines. Zo moet woensdag een betaling van 45 miljoen dollar worden gedaan op een obligatie die in 2024 vervalt. In totaal heeft het bedrijf voor ongeveer 20 miljard dollar aan schulden uitstaan op internationale markten.

Dat blijkt uit een top 5 opgesteld door Morningstar-analist Thomas De fauw. Hij heeft deze week gekeken naar de categorie Large Cap aandelenfondsen in het VK. Het zijn de technologisch vooruitstrevende groeibedrijven die de laatste jaren het best presteerden terwijl waarde aandelen en bedrijven in meer traditionele sectoren wogen op de prestaties van de markt als geheel, zo blijkt uit zijn analyse. Het VK na de scheiding Dankzij het sneller dan verwacht loslaten van sociale restricties en monetaire steun stelde de OESO haar economische verwachtingen voor het VK in mei bij naar boven. Voor 2021 wordt een groei verwacht van 7,2 procent en voor 2022 is de verwachte groei 5,5 procent. Toch heerst er nog steeds veel onzekerheid onder beleggers door de afscheiding van het land met de EU . Op 23 juni 2016 werd een referendum gehouden over de rol van het Verenigd Koninkrijk binnen de Europese Unie. Na een bikkelharde campagne koos de Britse bevolking uiteindelijk voor een vertrek uit de EU. In de twaalf maanden die daarop volgden zag de Morningstar UK Large-Cap Equity categorie een uitstroom van 4,9 miljard euro vanwege Europese beleggers die hun geld uit de fondsen trokken. Dit bleek echte van korte duur want tussen 2017 en 2020 zag de categorie ieder kalenderjaar een instroom, voor een totaal van 12,6 miljard euro. Echter, over de eerste zeven maanden van dit jaar trokken Europese beleggers een geschatte 3,7 miljard euro weg uit Britse large cap aandelen. Sinds die historische dag, van begin-juli 2016 tot eind augustus 2021 bedroeg het jaarlijks rendement van de FTSE All Share Index 6,2 procent gemeten in euro ten opzichte van 9,4 procent voor de MSCI Europe Index en 13,5 procent voor de MSCI ACWI. Het is makkelijk deze underperformance toe te wijzen aan de Brexit maar wellicht spelen ook andere factoren zoals de marktcompositie een belangrijke rol. Index gedomineerd door traditionele sectoren De sectorverdeling van de FTSE All-Share Index, een van de bekendste indices voor Britse aandelen ziet er immers anders uit dan de brede MSCI All-Country World Index. Die laatste bestaat voor 59,8 procent uit Amerikaanse aandelen terwijl het Verenigd Koninkrijk met een gewicht van 3,6 procent minder belangrijk is. Veruit de belangrijkste component in de FTSE All-Share Index is de financiële sector (22,5 procent) terwijl die slechts 14,1 procent van de MSCI ACWI beslaat. Meer traditionele sectoren domineren met 15 procent in consumentengoederen en 13,3 procent in de industriële sector ten opzichte van respectievelijk 6,8 procent en 9,8 procent voor de MSCI ACWI. Aan de andere kant zien we dat technologie en telecommunicatie waarden een gering belang hebben van respectievelijk 2,1 procent en 2,2 procent ten opzichte van 22,6 procent en 9,4 procent in de brede MSCI ACWI. Het zijn net die meer technologisch vooruitstrevende groeibedrijven die de laatste jaren het best presteerden terwijl waarde aandelen en bedrijven in meer traditionele sectoren wogen op de prestaties van de markt als geheel. De FTSE All-Share Index telt tal van bekende namen zoals AstraZeneca, Unilever en Diageo om er een paar te noemen, maar het zijn toch vooral de Apples, Amazons, Teslas, en Microsofts van deze wereld die in trek waren onder beleggers. Ook de toegenomen nadruk op duurzaamheid was een tegenwind voor Britse aandelen. Zo zijn British American Tobacco, BP, Royal Dutch Shell en Rio Tinto samen al goed voor 11,9 procent van de index. UK-bulls wijzen beleggers erop dat de Britse markt momenteel handelt rond de laagste koers-winstverhouding ten opzichte van wereldwijde aandelen in de afgelopen twee decennia. De relatieve waardering lijkt dus aantrekkelijk, ook al omdat Britse aandelen een relatief hoog dividend aanbieden (rond de 3 procent voor de FTSE All-Share Index). Top-5 Over de eerste acht maanden van 2021 bedroeg het rendement van de FTSE All-Share index 19,6 procent ten opzichte van 26 procent voor de S&P 500 gemeten in euro. De FTSE Small Cap Index daarentegen steeg 30,1 procent year-to-date. In onze lijst van best presterende fondsen binnen de Morningstar categorie UK Large Cap Equity over de eerste acht maanden van 2021 (waarvan een distributievergoedingsvrije aandelenklasse beschikbaar is in Nederland) staat TT UK Equity op de eerste plaats. Andrew Raikes beheert dit aandelenfonds al sinds haar oprichting in 2004. Hij begon zijn carrière bij Deutsche Asset management in 1995 en is momenteel ook verantwoordelijk voor TT’s Environmental Solutions Strategy. Hij belegt actief in die aandelen waar hij de hoogste overtuiging heeft en kan daarbij sterk afwijken van de FTSE All-Share Index. Volgens Raikes is de sleutel tot zijn proces een rigoureuze fundamentele bottom-up analyse met aandacht voor top-down trends. De portefeuille eind-mei 2021 had een overweging van 10 procent ten opzichte van haar categorie in de cyclische consumentensector alsook in de industriële sector (5.5 procent) en gezondheidszorg (5.1 procent). Raikes had geen blootstelling aan vastgoed of technologieaandelen en een onderweging in de financiële sector. Het fonds heeft de pandemie bijzonder goed verteerd, van begin-april 2020 tot eind-augustus 2021 haalde het een jaarlijks rendement van 41,1 procent gemeten in Sterling, zo’n 15,5 procentpunten meer dan de benchmark dankzij onder meer 100 procent + rendementen in Anglo American (145 procent), Entain (245 procent), Bank of Ireland (199 procent) en Grafton Group (171 procent). Met een jaarlijks rendement van 9,6 procent sinds de lancering van het fonds in 2004 deed Raikes het ook beter dan de 6,8 procent van de UK Lage-Cap Equity categorie. Op de tweede plaats vinden we Invesco UK Equity die sinds juni 2008 wordt beheerd door Martin Walker die eveneens beheerder is van Invesco’s UK Opportunities en het Pan European Equity Fund samen met John Surplice en Tim Marshall. Hij is al sinds 1999 actief bij Invesco UK gevestigd in Henley-on-Thames. De fondsbeheerder hanteert eveneens een bottom-up waardering gedreven benadering voor zijn aandelen selectie, waarbij de beoordeling van een bedrijf alsook de waardering centraal staat. Net als bij TT UK Equity wordt ook hier de FTSE All-Share Index als maatstaf gebruikt. Eind vorige maand bestond de portefeuille uit slechts 36 posities waaronder AstraZeneca (6,2 procent), BP (6,1 procent), Royal Dutch Shell (6,0 procent) en Barclays (5,0 procent). Net buiten de top 3 vinden we BGF United Kingdom die van Morningstar analisten een Bronze rating kreeg. Beheerder Nick Little die het stuur overnam van Mark Lyttleton in 2012 richt zich op bedrijven met een sterk concurrentievoordeel. Dit resulteerde in een groeivooroordeel als aangegeven door de Morningstar Style Box. Ondanks deze voorkeur heeft Little ruimte om een deel van het fonds te beleggen in waarde-en herstelsituaties wat de portefeuille wat meer balans geeft. Bovendien maakt de beheerder ten volle gebruik van de toegestane 20 procent allocatie in buitenlandse aandelen zoals PayPal en Apple. De portefeuille vertoonde doorgaans een hogere allocatie naar mid-caps dan de FTSE All-Share Index en het fonds kan ook actieve sectorposities innemen. Onder Little heeft de strategie overwogen en onderwogen posities getoond in respectievelijk de cyclische consumenten en de financiële sector.  

In 2008 is onder de naam Satoshi Nakamoto door één persoon of een groep mensen de bitcoin ontworpen. Het was de eerste gedecentraliseerde digitale munt. Vanaf 2009 worden er in bitcoin transacties gedaan. De waarde is gestegen van een paar cent naar inmiddels rond de 40.000 euro. Er zijn er nu bijna 19 miljoen bitcoins en het uiteindelijke aantal is vastgesteld op 21 miljoen. Het verwerken, het valideren, van bitcoin transacties wordt in blokken gedaan door computers die, om het simpel te zeggen, een getal moeten vinden, vandaar het woord crypto mining. Wie dat getal als eerste vindt is de winnaar en wordt beloond met een aantal nieuwe bitcoins, op dit moment 6,25. De gevalideerde transacties worden dan aan de blockchain toegevoegd. Een hoge waarde van die beloning trekt meer computers aan en dan zal de zoektijd dalen. Om te vermijden dat de zoektijd onder de in het ontwerp vastgelegde 10 minuten daalt wordt na iedere 2016 blokken, iedere 14 dagen, de moeilijkheid van de puzzel aangepast om weer op die 10 minuten uit te komen. Ook is vastgelegd dat de beloning iedere vier jaar zal halveren, zodat het maximale aantal in 2140 wordt bereikt.  Stroomgebruik gigantisch De winst die gemaakt kan worden bij ‘bitcoin mining’ heeft een gigantische hoeveelheid computing power aangetrokken. Dat heeft er toe geleid dat het stroomgebruik alleen al voor de bitcoin naar schatting meer dan 80 miljard kWh per jaar is ofwel de output van 8 grote kolencentrales. Andere coins zijn iets zuiniger, maar het totale stroomgebruik komt per jaar in buurt van dat van Nederland ofwel 120 miljard kWh. Of de ontwerpers dit voorzien hebben is de vraag, maar het zal moeilijk zijn het te veranderen. De waardestijging van de bitcoin heeft tot de creatie van veel andere cryptomunten geleid. Hoeveel precies is onbekend, maar vorige maand waren het er zeker 6000. De totale waarde van alle crypto’s ligt boven de 2000 miljard dollar, bijna net zo veel als de marktwaarde van de Duitse beurs. De bitcoin is met 900 miljard dollar de grootste, gevolgd door ethereum met 420 miljard dollar. De grootste 20 zijn allemaal meer dan 10 miljard dollar waard. Inmiddels is er een complete infrastructuur ontstaan om de handel in crypto’s mogelijk te maken, want bestaande banken en brokers mogen dat niet of aarzelen. Coinbase is het grootste 100 procent crypto handelsplatform met 68 miljoen geverifieerde gebruikers. Een rekening openen is erg gemakkelijk. Het bedrijf is zeer winstgevend, sinds dit jaar beursgenoteerd en heeft een marktwaarde van ruim 60 miljard dollar. Robinhood De afgelopen twee jaar zijn veel particuliere beleggers actief geworden in crypto’s en in derivaten daarop. De laatste kwartaalcijfers van de Amerikaanse online broker Robinhood, die als eerste de transactie commissie heeft afgeschaft, illustreren dit. Eind juni dit jaar was het aantal actieve klanten 21,3 miljoen, met een gemiddeld depot waarde van bijna 5000 dollar. Vooral zeer kleine beleggers dus. Zo’n 80 procent van de inkomsten van Robinhood zijn de betalingen door brokers aan wie de klantenorders voor uitvoering worden ‘verkocht’. In het tweede kwartaal ontving het 233 miljoen dollar voor de uitvoering van orders in crypto’s (Q2 /2020: 5 miljoen dollar), 165 miljoen dollar voor optieorders (Q2 / 2020: 111 miljoen dollar) en 52 miljoen dollar voor aandelen orders (Q2 / 2020: 71 miljoen dollar).  Kortom de nieuwe beleggers die eerder dit jaar aandelen als Gamestop tot grote hoogte stuwden zijn massaal in de crypto’s gegaan. In veel opzichten zijn cryptovaluta volwassen geworden, maar de vraag welk probleem de crypto currency technologie oplost is nog niet beantwoord, terwijl doorgaans nieuwe technologie binnen een paar jaar zijn waarde heeft bewezen. Recent heeft het FD het nog een keer geprobeerd, maar de crypto community komt niet veel verder dan: het is de toekomst. De vraag of cryptomunten de hedendaagse equivalent zijn van de tulpenmanie uit de 17e eeuw, vergeleken moeten worden met kunstvoorwerpen of de toekomst zijn van het betalingsverkeer staat nog open. Wat wel vaststaat is dat de handel in crypto’s op vele vlakken wringt met de regelgeving. Het wachten is op hoe strak en hoe snel wetgevers en toezichthouders de teugels gaan aantrekken en wat de gevolgen daarvan zijn. Dirk de Jong is financial markets consultant. Eerder was hij directievoorzitter van HSBC Investment Bank.

Dat blijkt uit de Wealth Manager Survey van bfinance, die gemaakt is op basis van vragen aan 368 vermogensbeheerders. Samen beheren zij meer dan 11.000 miljard dollar.  Behalve in alternatieve beleggingen wordt door deze groep ook toenemend in ESG-producten en strategieën belegd. Zo heeft 80 procent van de ondervraagde vermogensbeheerders ESG inmiddels geheel of gedeeltelijk geïntegreerd in het beleggingsbeleid, een stijging van bijna 120 procent ten opzichte van 2018. Geheel geïntegreerd in alle beleggingen heeft echtre nog maar 13 procent. De keuze voor ESG-gerelateerde beleggingen wordt mede ingegeven door de verwachting dat de rendementen van deze duurzame beleggingen hoger zullen uitvallen dan van de brede markt.  De High Net Worth Individuels in de wereld bezitten naar schatting van consultancybureaus meer dan 88.000 miljard dollar. De verwachting is dat dit in 2025 zal zijn opgelopen tot 108.000 miljard dollar.  Het uitwijken naar alternatieve beleggingen is een brede trend in de wereld. Behalve de superrijken, doen ook institutionele beleggers dat in toenemende mate. Aanleiding is een combinatie van hogere rendementen en lagere volatiliteit. Bovendien hebben deze rijken, net als pensioenfondsen, een lange horizon waardoor zij goed kunnen uitwijken naar illiquide beleggingen, zoals bij voorbeeld infrastructuur en dergelijke. Uit het onderzoek van bfinance blijkt oviergens dat deze klantgroep minder naar passieve producten belegd, hoewel de instroom in ETF's en indexfondsen wereldwijd onverminderd doorgaan. Deze rijken zoeken echter steeds meer op maat gemaakte producten en strategieën waar men doorgaans alleen toegang toe krijgt als men over de juiste contacten en ingangen beschikt, alsook over voldoende te beleggen vermogen. Alternatives spelen overwegend buiten de publieke markt af.  Het is vooral de "search for yield" geweest, die zowel institutionele beleggers als vermogende particulieren laat uitwijken naar alternatives, zoals private equity (60 procent van de ondervraagden), private credit (52 procent procent) emerging markets debt (52 procent), infrastructuur (48 procent) en hedgefondsen (42 procent). Tegelijkertijd neemt de exposure naar aandelen op dit moment licht af.